ΝΟΜΙΚΑ ΘΕΜΑΤΑ

Χριστιάνα Χατζηγεωργίου

Δικηγόρος – Barrister at Law (Gray’s Inn) – LLM Comercial Law

ch.law@cytanet.com.cy

Φίλησα λάθος βάτραχο ή ο βάτραχος φίλησε λάθος πριγκίπισσα!

Και τώρα τι γίνεται?

ΜΕΡΟΣ Δ – ΔΙΑΖΥΓΙΟ

Αγαπητοί αναγνώστες κλείνοντας το κεφάλαιο του οικογενειακού δικαίου θα γράψω σήμερα για τις νομοθετικές πρόνοιες που αφορούν την έκδοση διαζυγίου. Η έκδοση του διαζυγίου είναι η ‘κόκκινη βούλα’ που σφραγίζει το τέλος μιας εποχής. Το τέλος ίσως ενός μεγάλου έρωτα, το τέλος μιας κοινής ζωής, το τέλος μιας σχέσης που απλά δεν πρόλαβε να ζήσει όσα ονειρεύτηκε ή απλά το τέλος ενός ήδη νεκρού γάμου.

Το διαζύγιο μπορεί να σημαίνει το τέλος όσων ανέφερα ανωτέρω αλλά δεν σημαίνει ότι φέρνει και το τέλος στη ζωή των παιδιών ή των συζύγων. Πολλές φορές οι συζητήσεις που καταλήγουν σε αδιέξοδο, οι διαφωνίες, οι συγκρούσεις, η κατάθλιψη, η αποξένωση, η απομάκρυνση, οι καβγάδες και οι εντάσεις είναι χειρότερες από ένα διαζύγιο και οι συνέπειες και επιπτώσεις στις ζωές των παιδιών και των συζύγων πολύ χειρότερες από ένα διαζύγιο. Ένα ειρηνικό και φιλικό διαζύγιο τις περισσότερες φορές επιδρά θετικότερα στην ψυχοσωματική σύνθεση των συζύγων και των παιδιών παρά η διαιώνιση μιας αρρωστημένης έγγαμης συμβίωσης. 

Στις μέρες μας, ο αριθμός των διαζυγίων στην Κύπρο, αλλά και σε ευρωπαϊκές χώρες, αυξάνεται ραγδαία. Αυτό αποδεικνύεται, άλλωστε, και σε έρευνα της Στατιστικής Υπηρεσίας Κύπρου από το 2000-2009. Σύμφωνα με τα εν λόγω στοιχεία, πέρα από την αύξηση των διαζυγίων, υπάρχει ταυτόχρονα και μείωση των γάμων κατά την ίδια περίοδο. Αναλυτικότερα, το 2000 τελέστηκαν 9252 γάμοι, ενώ εκδόθηκαν 1182 διαζύγια, το 2001 10574 γάμοι και 1197 διαζύγια, το 2002 10284 γάμοι και 1320 διαζύγια, το 2003 10810 γάμοι και 1472 διαζύγια, το 2004 5349 γάμοι και 1614 διαζύγια, το 2005 5881 γάμοι και 1514 διαζύγια, το 2006 5252 γάμοι και 1753 διαζύγια, το 2007 6332 γάμοι και 1648 διαζύγια, το 2008 6115 γάμοι και 1639 διαζύγια και τέλος το 2009 6327 γάμοι και 1738 διαζύγια.

Επιπλέον στοιχεία αναφέρουν ότι ο μέσος όρος ηλικίας ανδρών και γυναικών, στον πρώτο γάμο, αυξανόταν χρόνο με τον χρόνο από το 2000 μέχρι το 2009. Πιο συγκεκριμένα, το 2000 ο μέσος όρος ηλικίας στους άνδρες ήταν 29,1 και στις γυναίκες 26,5, ενώ μέχρι το 2009 ο μέσος όρος ηλικίας έγινε 30,7 και 28,6 αντίστοιχα. Σε άλλον πίνακα της μελέτης, φαίνεται ότι τα περισσότερα ζευγάρια έπαιρναν διαζύγιο μετά από 2-5 χρόνια γάμου.

Όταν ο γάμος των  συζύγων είναι θρησκευτικός απαραίτητη προϋπόθεση για εκκίνηση διαδικασίας διαζυγίου, αποτελεί η αποστολή γνωστοποίησης στον αρμόδιο θρησκευτικό Επίσκοπο της Επαρχίας στην οποία ο σύζυγος που αιτείται το διαζυγίου διαμένει. Η αίτηση διαζυγίου στη συνέχεια μπορεί να καταχωρηθεί μετά την παρέλευση τριών μηνών από την αποστολή της γνωστοποίησης στον αρμόδιο Επίσκοπο.  Η αποστολή γνωστοποίησης δεν απαιτείται όταν ο  γάμος είναι πολιτικός ή ο λόγος διαζυγίου είναι η αφάνεια ή φρενοβλάβεια.

Σκοπός της γνωστοποίησης είναι να κληθούν οι σύζυγοι σε συνάντηση από τον αρμόδιο Επίσκοπο για να γίνει προσπάθεια διάσωσης του γάμου. Τα τελευταία χρόνια αν και η γνωστοποίηση αποστέλλεται σπάνια οι σύζυγοι καλούνται από τον Επίσκοπο να παρευρεθούν σε τέτοια συνάντηση και ακόμα σπανιότερα οι σύζυγοι πηγαίνουν σε τέτοια συνάντηση ακόμα και αν κληθούν να παρευρεθούν.

Με βάση το οικογενειακό δίκαιο που ισχύει στην Κύπρο διαζύγιο μπορεί να εκδοθεί όταν ο ένας σύζυγος επικαλεστεί μοιχεία, ανήθικος ή ατιμωτική ή άλλη επαναλαμβανόμενη ασύγγνωστη διαγωγή επιφέρουσα δεινή κατάπτωση της σχέσης καθιστώσα στον αιτητή τη σχέση αφόρητη, επιβολή κατά της ζωής π. χ. σωματική κακοποίηση, φρενοβλάβεια επί τριετία, τελεσίδικη καταδίκη σε φυλάκιση πέραν των 7 ετών, αφάνεια, ανικανότητα που υφίσταται κατά τη σύναψη του γάμου και παρατείνεται για 6 μήνες και κατά την έγερση της αγωγής, αδικαιολόγητη επί δύο χρόνια εγκατάλειψη, μακρά χρονικά διαστήματα απουσίας που αθροιστικώς υπερβαίνουν την διετία, αλλαγή θρησκείας ή δόγματος ή ενάσκηση ηθικής βίας ή προσπάθεια για προσηλυτισμό σε αίρεση, επίμονος παρεμπόδιση τεκνογονίας παρά την αντίθετη επιθυμία του άλλου συζύγου, αλλαγή φύλου, ισχυρός κλονισμός, τετραετής διάσταση.

Το οικογενειακό δικαστήριο αφού ακούσει την μαρτυρία που θα προσκομιστεί από τον αιτητή ή και από τις δυο πλευρές, θα εκδώσει εφόσον δικαιολογείται διάταγμα διαζυγίου για λόγους που αφορούν το πρόσωπο του άλλου συζύγου ή ανάλογα για λόγους που αφορούν και τους δύο συζύγους.  Εφόσον βέβαια  ο άλλος σύζυγος εμφανίζεται στη διαδικασία και ανταπαιτεί επίσης την έκδοση διαζυγίου εις βάρος του συζύγου του (δηλαδή του συζύγου που είναι αιτητής) μπορεί να πετύχει διαζύγιο υπέρ του στην ανταπαίτηση.

Συχνότερος λόγος διαζυγίου που επικαλούνται σήμερα οι αιτητές διαζυγίου είναι ο ισχυρός κλονισμός. Η έννοια του ισχυρού κλονισμού είναι ευρεία και μπορεί να αποδειχθεί από τον σύζυγο όταν τεκμηριωθεί ένα ή περισσότερα κλονιστικά γεγονότα τα οποία ήταν τόσο ισχυρά και τα οποία προκληθήκαν εξ υπαιτιότητας του εναγόμενου συζύγου έτσι ώστε η εξακολούθηση της έγγαμης συμβίωσης να καθίσταται αφόρητη για τον αιτητή σύζυγο. Για την ερμηνεία του κλονιστικού γεγονότος ή γεγονότων έχει δοθεί η ερμηνεία από τα Δικαστήρια ότι αυτά πρέπει να είναι τόσο ισχυρά έτσι που να μετέβαλαν την ψυχική στάση των συζύγων και η ψυχική αυτή αναστάτωση να υπερβαίνει τη ψυχική αντοχή του μέσου ανθρώπου. 

Ένας άλλος λόγος διαζυγίου ο οποίος προβάλλεται συχνά στις μέρες μας είναι η τετραετής διάσταση. Ο λόγος αυτός μπορεί να προβληθεί ακόμα και αν σύζυγοι διέμεναν στο ίδιο σπίτι κατά την τετραετία χωρίς να έχουν συζυγική σχέση μεταξύ τους π.χ. κοιμούνται ξεχωριστά πέραν τον τεσσάρων ετών. Η συμπλήρωση του χρόνου των τεσσάρων ετών δεν διακόπτεται από μικρές διακοπές που έγιναν ως προσπάθεια αποκατάστασης των σχέσεων και οι οποίες στο σύνολο τους δεν υπερβαίνουν τους έξι μήνες.

Εάν ο γάμος είναι θρησκευτικός μόλις εξασφαλιστεί διαζύγιο ο σύζυγος αποτείνεται στην Μητρόπολη για πνευματική λύση του γάμου. Πνευματική λύση απαιτείται προκειμένου να  υπάρχει δυνατότητα τέλεσης νέου εκκλησιαστικού γάμου.  Δεν απαιτείται λοιπόν αν ο σύζυγος θα τελέσει πολιτικό γάμο. Τα Εκκλησιαστικά Δικαστήρια έχουν καταργηθεί από το 2011 και έτσι μετά την έκδοση του διαζυγίου η Μητρόπολη απλά εκδίδει την πνευματική λύση του γάμου χωρίς οποιαδήποτε διαδικασία.

Είναι σημαντικό να γνωρίζει ο κάθε αιτητής διαζυγίου ότι στην Κύπρο δεν υπάρχει πρόνοια για την έκδοση συναινετικού διαζυγίου και το διαζύγιο δεν έχει επιπτώσεις στις περιουσιακές διαφορές οι οποίες πιθανό να εκκρεμούν μεταξύ των συζύγων  και ούτε έχει επιπτώσεις στα θέματα που αφορούν τα ανήλικα τέκνα των συζύγων (π.χ. διατροφή, κηδεμονία, επικοινωνία).

Λόγω της ύπαρξης και άλλων θρησκευτικών ομάδων στην Κύπρο όπως οι Λατίνοι, Μαρωνίτες και Αρμένιοι υπάρχει σε ισχύ ειδική Νομοθεσία, ο Περί Οικογενειακών Δικαστηρίων (Θρησκευτικές ομάδες) Νόμος, όπου γίνονται ειδικές πρόνοιες για τους λόγους διαζυγίου και την διαδικασία έκδοσης των διαζυγίων όταν οι σύζυγοι ανήκουν σε θρησκευτική ομάδα.

more...http://lifeandartmagazine.blogspot.com/search/label/%CE%9D%CE%BF%CE%BC%CE%B9%CE%BA%CE%AC%20%CE%98%CE%AD%CE%BC%CE%B1%CF%84%CE%B1