Σειρά σεμιναρίων με γενικό τίτλο «Ελληνική γλώσσα και γλωσσολογία»

Σειρά σεμιναρίων με γενικό τίτλο «Ελληνική γλώσσα και γλωσσολογία»

Απρίλιος 2014– Ιούνιος 2014

Η σειρά διαλέξεων με γενικό θέμα Ελληνική Γλώσσα και Γλωσσολογία διοργανώνεται από τη Γλωσσολογική Εταιρεία Κύπρου σε συνεργασία με τη Στέγη Γραμμάτων και Τεχνών και το Σύλλογο Φιλολόγων Πάφου. Κύριος στόχος της είναι να παρουσιάσει τα πορίσματα γλωσσολογικών ερευνών που μας επιτρέπουν να γνωρίσουμε καλύτερα την ελληνική γλώσσα, τη δομή, την ιστορία της και τους μηχανισμούς λειτουργίας της, μακριά από προκαταλήψεις και μυθοπλασίες. Ακόμη, παρουσιάζει ποικίλες διεπιστημονικές προσεγγίσεις που αναπτύχθηκαν πιο πρόσφατα και στις οποίες η συμβολή της γλωσσολογίας είναι αποφασιστικής σημασίας, όπως η κοινωνιογλωσσολογία, η ψυχογλωσσολογία, η δικαστική γλωσσολογία κ.λπ.

Οι εισηγήτριες/ητές είναι γλωσσολόγοι, πανεπιστημιακοί και ερευνητές, μέλη της Γλωσσολογικής Εταιρείας Κύπρου. Οι διαλέξεις απευθύνονται σε εκπαιδευτικούς, δημοσιογράφους, επαγγελματίες της γλώσσας αλλά και στο ευρύ κοινό και δεν απαιτούν εξειδικευμένες γνώσεις στη γλωσσολογία.

Η πρώτη σειρά διαλέξεων περιλαμβάνει τις ακόλουθες 4 εισηγήσεις:

02/04 Μαριλένα Καρυολαίμου, Αναπληρώτρια Καθηγήτρια Γλωσσολογίας

Πανεπιστήμιο Κύπρου

Γλώσσα και γλωσσολογία

Η αρχική αυτή διάλεξη έχει στόχο να περιγράψει τι είναι η Γλωσσολογία, ποια είναι τα πεδία εφαρμογής της και με ποιους τρόπους η γλωσσολογική ανάλυση μπορεί να μας βοηθήσει να περιγράψουμε και να κατανοήσουμε καλύτερα τόσο τις δομές και τον τρόπο λειτουργίας της γλώσσας, όσο και τη διαδικασία της επικοινωνίας.

Η Μαριλένα Καρυολαίμου σπούδασε Γαλλική φιλολογία και Γλωσσολογία στη Γαλλία (Πανεπιστήμια Καμπανίας - Αρδενών και Paris V). Υπήρξε μέλος της Μόνιμης επιτροπής για τα γεωγραφικά ονόματα της Κύπρου· υπήρξε υπεύθυνη για το διδακτικό πρόγραμμα του Σχολείου Ελληνικής Γλώσσας στο ΠΑΚ· συνεργάστηκε με το ΥΠΠ για την αξιολόγηση των Εθνικών επιπέδων για τη γλώσσα καθώς και του προγράμματος εκμάθησης της ελληνικής ως δεύτερης γλώσσας. Από το 2007 είναι μέλος της ομάδας εμπειρογνωμόνων για αναβίωση της κυπριακής αραβικής και από το 2012 υπεύθυνη για την καταγραφή της. Εκπροσωπεί το Πανεπιστήμιο Κύπρου στην Ευρωπαϊκή Εταιρεία για τα Εθνικά Ιδρύματα για τη Γλώσσα (EFNIL) και στο Ευρωπαϊκό πρόγραμμα ανταλλαγής φοιτητών Campus Europae. Από το 2012 είναι πρόεδρος της Γλωσσολογικής Εταιρείας Κύπρου. Διδάσκει στο Τμήμα Βυζαντινών και Νεοελληνικών Σπουδών του Πανεπιστημίου Κύπρου από το 1997.

Τα ερευνητικά της ενδιαφέροντα επικεντρώνονται στους τομείς της Κοινωνιογλωσσολογίας, της Διδασκαλίας της ελληνικής ως δεύτερης γλώσσας, της Γλωσσικής πολιτικής και του Γλωσσικού σχεδιασμού και, ειδικότερα, της Αναβίωσης γλωσσών.

30/04 Ελισάβετ Κιούρτη, Γλωσσολόγος-Ερευνήτρια

Το φύλο της γλώσσας

Θέτοντας ως αφετηρία την παραδοχή της γλωσσολογίας ότι η γλώσσα δεν αντανακλά απλώς την κοινωνία, αλλά αποτελεί θεμελιώδη παράγοντα στη συγκρότησή της, σκοπός της παρούσας ομιλίας είναι να εξετάσει τους μηχανισμούς κατασκευής και διαμόρφωσης του γλωσσικού σεξισμού μέσα από ένα σύνολο διεπιδράσεων που, και σήμερα ακόμη, καθορίζουν από κοινού την κυπριακή πραγματικότητα.

Η Ελισάβετ Κιούρτη είναι απόφοιτος του Πανεπιστημίου Θεσσαλονίκης (Πτυχίο Ελληνικής Φιλολογίας, 2006), έχει κάνει μεταπτυχιακές σπουδές στην Υπολογιστική Γλωσσολογία (MA, University of Essex, 2007) και είναι υποψήφια διδάκτωρ γλωσσολογίας στο τμήμα Επιστημών της Αγωγής του Πανεπιστημίου Κύπρου. Έχει εργαστεί σε ιδρύματα πρωτοβάθμιας και τριτοβάθμιας εκπαίδευσης (Πανεπιστήμιο Κύπρου, Πανεπιστήμιο Λευκωσίας), σε εκπαιδευτικά προγράμματα που αφορούν τη διδασκαλία της ελληνικής ως δεύτερης γλώσσας σε υπηκόους τρίτων χωρών, καθώς και σε προγράμματα εγγραμματισμού γυναικών στις κεντρικές φυλακές Κύπρου.

Τα ερευνητικά της ενδιαφέροντα εστιάζονται κυρίως στο χώρο της γλωσσικής εκπαίδευσης, της θεωρίας κειμενικών ειδών, της σχέσης γλώσσας - φύλου και ταυτότητας και των εξωσχολικών πρακτικών ψηφιακού γραμματισμού.

28/05 Σπύρος Αρμοστής, Ειδικός επιστήμονας

Πανεπιστήμιο Κύπρου

Η προφορά της ελληνικής γλώσσας: η εξέλιξή της από την αρχαιότητα μέχρι σήμερα

Δεν σταματά να προκαλεί έκπληξη στον απλό κόσμο η επιστημονικά κοινώς αποδεκτή θέση ότι η προφορά της αρχαίας ελληνικής διέφερε σε μεγάλο βαθμό από την προφορά της νέας ελληνικής. Η ομιλία αυτή θα παρουσιάσει το πώς έμοιαζε η προφορά της ελληνικής σε κάθε εποχή και θα εξηγήσει πώς οι γλωσσολόγοι είμαστε, σήμερα, σε θέση να το γνωρίζουμε αυτό.

Ο Σπύρος Αρμοστή σπούδασε Κλασικές Σπουδές στο Πανεπιστήμιο Κύπρου, από όπου αποφοίτησε το 2005. Έχει μεταπτυχιακό δίπλωμα στη Θεωρητική Γλωσσολογία (με ειδίκευση στη Φωνητική) από το Πανεπιστήμιο του Κεμπριτζ (Αγγλία), από όπου απέκτησε MPhil (2006) και PhD (2011). Η διδακτορική του διατριβή αφορά τη χρήση των διπλών συμφώνων στην κυπριακή ελληνική. Έχει εργαστεί ως ερευνητής και ως επισκέπτης λέκτορας/ειδικός επιστήμονας στο Πανεπιστήμιο Κύπρου και στο Ανοικτό Πανεπιστήμιο Κύπρου.

Τα ερευνητικά του ενδιαφέροντα επικεντρώνονται στους τομείς της Φωνητικής, της Φωνολογίας, των Συστημάτων Γραφής και της Ιστορίας της ελληνικής γλώσσας· ιδιαίτερη έμφαση στη μέχρι σήμερα έρευνά του έχει δοθεί στη μελέτη της κυπριακής ελληνικής. Τέλος, ένα δευτερεύον ερευνητικό του ενδιαφέρον είναι και η αρχαία ελληνική μουσική.

25/06 Μαριάννα Κατσογιάννου, Αναπληρώτρια Καθηγήτρια Γλωσσολογίας

Πανεπιστήμιο Κύπρου

Διαλεκτολογική έρευνα της νέας ελληνικής γλώσσας: Το παράδειγμα της Κάτω Ιταλίας

Η διαλεκτολογικη έρευνα αποσκοπεί στο να προβάλει την ενδογλωσσική ποικιλότητα που είναι χαρακτηριστική όλων των γλωσσών. Στην παρούσα ομιλία, παρουσιάζεται μια από τις ‘περιφερειακές διαλέκτους’ της ελληνικής γλώσσας, η ελληνική της Κάτω Ιταλίας, ορισμένες από τις δομικές ιδιομορφίες της και οι κοινωνιογλωσσικοί όροι χρήσης της.

Η Μαριάννα Κατσογιάννου γεννήθηκε στην Αθήνα. Σπούδασε Γαλλική και Ελληνική φιλολογία στο Πανεπιστήμιο Αθηνών και Γλωσσολογία και Γλωσσική Τεχνολογία στη Γαλλία (Πανεπιστήμια Paris V και Paris VII). Η διδακτορική της διατριβή έχει θέμα την ελληνική διάλεκτο της Κάτω Ιταλίας. Εργάστηκε ως ερευνήτρια στο Εργαστήριο Γλωσσών και πολιτισμών προφορικής παράδοσης (LACITO - Παρίσι) και, μετά την επάνοδό της στην Ελλάδα, στο Ινστιτούτο Επεξεργασίας του Λόγου (Αθήνα). Υπήρξε πρόεδρος της Ευρωπαϊκής Εταιρείας Λεξικογραφίας και είναι Αντιπρόεδρος της Ελληνικής Εταιρείας Ορολογίας (ΕΛΕΤΟ-Αθήνα). Από το 2002 διδάσκει στο Τμήμα Βυζαντινών και Νεοελληνικών Σπουδών του Πανεπιστημίου Κύπρου.

Τα ερευνητικά της ενδιαφέροντα επικεντρώνονται στους τομείς της Λεξικολογίας/Λεξικογραφίας, της Φωνητικής, της Διδασκαλίας της ελληνικής ως δεύτερης γλώσσας, της Ενδογλωσσικής ποικιλότητας στην ελληνική γλώσσα, της Ορολογίας και των Νοηματικών γλωσσών.